مانیتورهای گیمینگ (قسمت 2)

رنگ

وقتی دو مانیتور را در کنار هم می گذارید، به راحتی می توان فهمید که کدام مانیتور رنگ های درخشان تر، تیرگی عمیق تر و پلت های رنگی طبیعی تری دارد. هنگام خواندن مشخصات فنی، تصور کیفیت های ذکر شده دشوار است، زیرا مبحث رنگ در مانیتورها به روش های مختلفی ارزیابی می شود و مباحث کم و مختصری در این باره وجود ندارد. از کنتراست و روشنایی گرفته تا سطوح تیره و طیف رنگ و موارد بسیار دیگر، همه و همه در ارزیابی کیفیت رنگ نقش دارند. قبل از این که به ویژگی های اصلی رنگ بندی بپردازیم، بهتر است با یک سری اصطلاحات در این مورد آشنا شوید.

Contrast Ratio یا نسبت کنتراست

نسبت کنتراست یکی از اساسی ترین معیارهای عملکرد یک مانیتور است که نسبت بین حداکثر سیاه و سفید قابل پخش مانیتور را مشخص می کند. نسبت کنتراست اولیه مانند 1000:1 به این معنی است که قسمت های سفید تصویر، 1000 برابر روشن تر از قسمت های تاریک آن است.

وقتی صحبت از نسبت کنتراست می شود، اعداد بالاتر بهتر است. نسبت کنتراست بالا، مانند 4000:1، به معنای هایلایت های روشن، تیرگی بالا و کیفیت بهتر نقاط تیره اما قابل مشاهده است. از طرفی دیگر، نسبت کنتراست 1:200، به این معنی است که نقاط تیره، بیشتر خاکستری به نمایش در می آیند و رنگ ها نسبت به همدیگر محو و نامشخص به نظر می رسند.

در مقابل مانیتورهایی که نسبت کنتراست داینامیک بسیار بالایی را تبلیغ می کنند، که با تغییر رفتار نور پس زمینه به دست می آیند، با احتیاط عمل کنید. برای بازی یا استفاده روزمره، نسبت کنتراست استاتیک که در پاراگراف قبل بررسی شد، نتیجه ی بهتری را ارائه می دهد.

Luminance یا روشنایی

روشنایی اغلب با واحد “درخشندگی” ارزیابی می شود که اندازه گیری میزان دقیق تابش نور از صفحه است. این واحد بر حسب Candelas در متر مربع (cd/m²) محاسبه می شود که به آن nit هم می گویند. برای نمایشگرهای HDR، VESA (Video Electronics Standards Association) استاندارد مشخصی را با استفاده از یک سری آزمایشات خاص جمع آوری و ثبت کرده است. هنگام مقایسه مشخصات فنی مربتط با روشنایی، مطمئن شوید که آنها از این پلتفرم تست به جای معیارهای اختصاصی استفاده می کنند.

Black Level یا سطح سیاه

در تمام صفحه های LCD، نور ناشی از پس زمینه، ناگریز از طریق کریستال مایع نشت می کند. این مبنای نسبت کنتراست را فراهم می کند: به عنوان مثال، اگر صفحه نمایش 0.1% از روشنایی نور پس زمینه را در ناحیه ای که باید سیاه باشد، نشت بدهد، این نسبت کنتراست 1000:1 را ایجاد می کند. یک صفحه LCD، با نشت نور صفر درصد دارای نسبت کنتراست بی نهایت است. اما این امر با تکنولوژی LCD کنونی امکان پذیر نیست.

Glow یا درخشش یک موضوع خاص در محیط تاریک قابل مشاهده است، به این معنا که دستیابی به سطوح کم رنگ سیاه، نقطه فروش عمده ی مانیتورهای LCD است. البته این را باید دانست که یک صفحه LCD هیچگاه نمی تواند به سطح سیاه صفر nit برسد مگر اینکه خاموش باشد.

corper mattis, pulvinar dapibus leo.

صرفا جهت اطلاعات عمومی:

نمایشگرهای OLED

OLED ها دارای سطح سیاه باورنکردی هستند چون از نور پس زمینه استفاده نمی کنند. هنگامی که پیکسل OLED با الکتریسیته فعال نمی شود، هیچ نوری ایجاد نمی کند. صفحه های OLED ممکن است سطوح سیاه تا زیر 0.0005 را تبلیغ کنند، زیرا اندازه گیری معمولا گران تمام می شود. با این حال، سطح سیاه تبلیغ شده، به 0 بیشتر از 0.0005 نزدیک است.

Color Depth یا عمق رنگ

مانیتورها باید طیف رنگ زیادی را نمایش دهند و اگر نتوانند به آرامی بین رنگ های متفاوت تغییر رنگ بدهند، ما روی صفحه نمایش نوعی نوار رنگی مشاهده خواهیم کرد که یک تغییر رنگ شدید بین دو رنگ مختلف است و باعث ایجاد نوارهای روشن تر و تیره تر در مکانی که باید یک گرادینت یکنواخت صورت بگیرد، می شود. به این اتفاق، خرد کردن رنگ ها نیز گفته می شود.

توانایی مانیتور برای نمایش رنگ های بسیار متفاوت و در نتیجه جلوگیری از نوار و کاهش کیفیت، با عمق رنگ اندازه گیری می شود. عمق رنگ میزان داده (اندازه گیری شده بر حسب بیت) را که صفحه می تواند برای ساختن رنگ یک پیکسل استفاده کند، مشخص می کند.

هر پیکسل روی صفحه دارای 3 کانال رنگی قرمز، سبز و آبی است که برای ایجاد میلیون ها طیف رنگی متفاوت به کمک مانیتور می آیند. رنگ 8 بیتی به این معناست که هر کانال رنگی از 8 بیت استفاده می کند. تعداد کل طیف های ممکن در صفحه ای با عمق رنگ 8 بیتی 28×28×28=16.777.216 می باشد.

عمق رنگ های مشترک:

رنگ 6 بیتی = 262.144 رنگ

رنگ 8 بیتی یا به اصطلاح رنگ واقعی (True Color) = 16.7 میلیون رنگ

رنگ 10 بیتی یا به اصطلاح رنگ عمیق (Deep Color) = 1.07 میلیارد رنگ

مانیتورهای واقعی 10 بیتی کمیاب هستند. خیلی از مانیتورها از ترفندهای پردازش رنگ داخلی مانند FRC (Frame Rate Control) برای افزایش عمق رنگ استفاده می کنند. یک مانیتور 10 بیتی می تواند یک مانیتور 8 بیتی با یک مرحله FRC اضافی باشد که اغلب به عنوان 8+2FRC شناخته می شود.

FRC و LUT

بعضی از پنل های LCD ارزان قیمت از رنگ 6 بیتی به همراه Dithering برای تقریب رنگ 8 بیتی استفاده می کنند. Dithering در اینجا، به معنای قرار دادن رنگ های متناوب و جایگزین در کنار یکدیگر است تا با نشان دادن رنگ میانی، رنگی که مانیتور قادر به نمایش آن نیست، چشم را گول بزند.

Frame Rate Control یا به اختصار FRC، برای دستیابی به این هدف، رنگ های متفاوتی را با هر فریم جدید جایگزین می کند. با اینکه این حقه ارزان تر از یک 8 بیت True Color واقعیست، اما دقت رنگ به ویژه در محیط های کم نور آسیب خواهد دید. برخی از صفحه ها همچنین دارای عمق رنگ 8 بیتی با یک مرحله FRC اضافی هستند که به آنها به طور حرفه ای 8bit+FRC گفته می شود. این موارد برای تقریب رنگ 10 بیتی استفاده می شوند.

گاهی اوقات مانیتورها دارای یک جدول جستجو (Look-Up Table یا به اختصار LUT) هستند که مربوط به عمق رنگ های بالا مثل رنگ 10 بیتی است. این امر به تسریع محاسبات تصحیح رنگ که در مانیتور انجام می شود، کمک می کند تا ورودی رنگ را به خروجی رنگ مناسب مانیتور شما تبدیل کند. این تکنولوژی معمولا برای مانیتورهای حرفه ای تر از نمایشگرهای عمومی اختصاص داده می شود.

Color Space یا فضای رنگی

اغلب در مورد فضا یا طیف رنگ مانیتور، که دارای عمق بیت متفاوت هستند، شنیده اید. فضای رنگ، طیف رنگ هایی که ظاهر می شوند را مشخص می کند و تنها تعداد آنها را محاسبه نمی کند.

چشم شما طیف وسیع تری از رنگ را نسبت به نمایشگرهای فعلی می بیند. برای تجسم تمام رنگ های قابل مشاهده، استانداردی به نام CIE 1976 آنها را در یک شبکه ترسیم می کند و یک نمودار به شکل نعل اسب ایجاد می کند. طیف رنگی موجود برای مانیتورها به عنوان زیرمجموعه های این نمودار ظاهر می شود:

طیف های رنگی رایج شامل sRGB، Adobe RGB و DCI-P3 می شوند. اولین مورد یعنی sRGB، استاندارد معمول برای مانیتورها و فضای رنگی مشخص شده در وب است. دومین مورد یعنی Adobe RGB، بیشتر توسط متخصصین ویرایش عکس و فیلم به کار می رود و در مورد سوم یعنی DCI-P3، نسبت به دو مورد دیگر گسترده تر است و عموما برای کیفیت HDR استفاده می شود.

مانیتورهایی که sRGB 90 درصد را تبلیغ می کنند، ادعا می کنند که مانیتورهایشان 99 درصد از طیف رنگی sRGB را پوشش می دهند، که اغلب با چشم غیر مسلح نسبت به 100 درصد هیچ تفاوتی را نشان نمی دهند.

رابطه بین نور پس زمینه و فضای رنگی

در صفحه های LCD، نور پس زمینه و فیلترهای رنگی فضای رنگ را تعیین می کنند. تمام نور ایجاد شده توسط نور پس زمینه از طریق فیلتر رنگی با نقاط قرمز، سبز و آبی عبور می کند. تنگ کردن band-pass این فیلتر باعث محدود شدن طول موج نوری می شود که می تواند از آن عبور کند و خلوص رنگ های نهایی تولید شده را افزایش می دهد. اگرچه این کار، به علت مسدود شدن بیشتر خروجی نور پس زمینه توسط فیلتر، کارآیی صفحه را کاهش می دهد، اما طیف رنگی گسترده تری ایجاد می کند.

تکنولوژی های رایج نور پس زمینه عبارت اند از:

نور پس زمینه LED سفید (W-LED): یک LED آبی پوشیده از فسفرهای زرد با ارتشاع نور سفید، که از طریق کانال رنگ قرمز، سبز و آبی فیلتر می شود و تبدیل به رنگ نهایی پیکسل می شود. نور پس زمینه W-LED یک فضای رنگی وسیع sRGB را تولید می کند. گاهی اوقات می توان یک پوشش اضافی از نانوذرات ویژه را بر روی نور پس زمینه W-LED برای ایجاد طیف رنگی وسیع تر استفاده کرد، که اغلب منجر به پوشش وسیع تر فضای رنگ DCI-P3 می شود.

پوشش نقطه کوانتومی (QD): یک نور پس زمینه LED آبی که بر روی نانوذرات سبز و قرمز که در برابر تحمل شدید ساخته شده اند، می درخشد. این تکنولوژی فرکانس های محدودی از نور سبز و قرمز را از خود ساطع می کند. نانوذرات در واقع نور را فیلتر نمی کنند و در عوض آن را در یک محدوده ی فرکانسی باریک تبدیل کرده، و بازتابش می کنند، که طیف وسیعی از رنگ را به دست می آورد.

OLED ها: OLED ها از نور پس زمینه استفاده نمی کنند و می توانند طیف وسیعی از رنگ ها را با QD مقایسه کنند (برای مثال 75 درصد از Rec. 2020).